Vragen evaluatie centrum

Tijdens de informatiebijeenkomsten, die in het kader van de evaluatie van de Centrumvisie, zijn belegd, zijn vanuit de samenleving vragen gesteld. Hierbij treft u de beantwoording van die vragen aan. Zodra wij vragen beantwoord hebben, zullen we het onderstaande overzicht aanvullen. Het overzicht wordt dus steeds bijgewerkt.

1. Is er nog een moment om vragen te stellen naar aanleiding van het rapport? We hebben nu nog amper kunnen lezen?

U kunt uw vraag altijd per email of brief stellen aan de gemeente.

Op 14 en 21 november 2019 vinden er ronde tafels plaats over dit onderwerp. Tijdens de eerste ronde tafel op 14 november 2019 is er ruimte voor inspraak. Aanmelden om in te spreken over dit raadsvoorstel (pdf; 130kB) kan via [email protected] tot dinsdag 12 november 2019 om 12.00 uur in de middag. Om de vergadering bij te wonen hoeft u zich niet aan te melden.

2. Waarom is de centrumvisie niet geëvalueerd zoals herhaaldelijk is beloofd? Ik had geen beoordeling van het centrum verwacht.

Zie graag de inleiding (bovenaan deze pagina). De evaluatie vindt plaats tussen het college en de raad. Het raadsvoorstel dat op 15 oktober 2019 aan de raad is gezonden vormt hier de eerste stap in. Zoals in de inleiding al beschreven vormt het rapport van Enneüs een van de bronnen op basis waarvan de Centrumvisie wordt geëvalueerd.

3. Hoe kan het dat het college steeds gezegd heeft: we gaan pas praten over verkeersmaatregelen na evaluatie. In de evaluatie is hyper duidelijk dat bereikbaarheid knelpunt nummer 1 is en het college wil niets veranderen?

Zie inleiding. In de Centrumvisie is door de raad besloten tot de huidige verkeersvariant. Deze verkeersvariant levert een aanzienlijke bijdrage aan het terugbrengen van het doorgaande verkeer in het centrum. Dit besluit zal met de raad geëvalueerd worden. Het standpunt van het college hierin is verwoord in het raadsvoorstel van 15 oktober 2019.

In dit voorstel wordt ingezet op een verdere ontwikkeling van het centrum aan de hand van:

In het Retailperspectief wordt ook het verbeteren van de bereikbaarheid van het centrum betrokken.

Het college vindt daarnaast dat het centrum nu gebaat is bij rust in de verkeerssituatie. Het college stelt dan ook voor om de huidige verkeerssituatie te bestendigen en geen nieuwe wijzigingen aan te brengen. Daarnaast in gesprek te gaan met de bewoners van de wijken rondom het centrum om te bekijken of en op welke wijze de verkeerssituatie in de wijk aangepast kan worden.

4. Tijdens de presentatie van het rapport aan de raad op 15 oktober 2019 is door de wethouder gezegd dat de inhoud en conclusies door het college worden onderschreven. Tegelijkertijd is een raadsvoorstel aangekondigd, waarin wordt gezegd dat het huidige beleid wordt voortgezet. Bent u van mening dat u aan de kritiek- en verbeterpunten uit het rapport voorbij kunt gaan en zo ja, beseft u dat daarmee aan het centrum van Zeist iedere kans op een opleving wordt ontnomen?

Het college neemt de uitkomsten van het rapport ter hand. Zoals uit het raadsvoorstel van het college van 15 oktober 2019 blijkt zet het college juist in op een verdere ontwikkeling van het centrum. Het college stelt de raad voor dit te doen aan de hand van:

Het college vindt daarnaast dat het centrum nu gebaat is bij rust in de verkeerssituatie. Het college stelt dan ook voor om de huidige verkeerssituatie te bestendigen en geen nieuwe wijzigingen aan te brengen. Daarnaast in gesprek te gaan met de bewoners van de wijken rondom het centrum om te bekijken of en op welke wijze de verkeerssituatie in de wijk aangepast kan worden.

Het college ziet in deze brede aanpak de beste mogelijkheid om een bijdrage te leveren aan het bruisende centrum dat bij Zeist hoort.

5. Een belangrijke conclusie van het onderzoeksbureau is dat uit eerder onderzoek is gebleken dat de slechte bereikbaarheid een reden voor ondernemers zou kunnen zijn om Zeist te verlaten. De getroffen verkeersmaatregelen hebben de bereikbaarheid in de ogen van ondernemers flink verslechterd. En daarmee ontstaat een risico voor het behoud van voldoende ondernemers in het centrum. De grootste wens van respondenten is dat de eenrichtingswegen weer worden opengesteld voor tweerichtingsverkeer. Er is een grote discrepantie tussen deze heldere conclusie, die de wethouder zegt te omarmen, en het voornemen om de omstreden verkeersmaatregelen te continueren. Dan blijft het centrum onbereikbaar, is het niet gastvrij en wordt het ook nooit gezellig. Bent u van mening dat u falend beleid moet voortzetten, of ziet u mogelijkheden om dit wanbeleid op verkeersgebied om te buigen of radicaal om te gooien?

Zie beantwoording vraag 4. Het college ziet in deze brede aanpak de beste mogelijkheid om een bijdrage te leveren aan het bruisende centrum dat bij Zeist hoort. Het verbeteren van de bereikbaarheid wordt aangepakt aan de hand van het Retailperspectief. In het voorstel aan de raad staan de conclusies en voorstellen verder uitgewerkt.

6. Hoe ziet de gemeente het gesprek met burgers voor zich als burgers zich al gedurende de hele periode van de centrumvisie niet gehoord voelen door de gemeente?

Er is destijds met communicatiemiddelen, informatie en werkbijenkomsten nauw samengewerkt met betrokkenen. Onderdeel van het onderzoek van Enneüs (moet nog worden afgerond) is ook een evaluatie van de communicatie en het interactieve proces dat in doorlopen om te komen tot de Centrumvisie. We wachten de resultaten hiervan af. We realiseren ons dat met de samenleving samenwerken aan planvorming niet vanzelfsprekend betekent dat betrokkenen tevreden zijn over het besluit van de gemeenteraad.

7. Hoe kan de wethouder zeggen dat er verschillende meningen zijn, terwijl iedereen duidelijk is dat ze ongelukkig zijn met de verkeersmaatregelen?

Om een objectief beeld te krijgen van hoe de meningen liggen in Zeist, ook bij mensen die zich niet laten horen, is het grootschalige onderzoek door Enneüs uitgevoerd. Dit geeft een gewogen beeld in samenhang.

8. Hoeveel geld is er uitgegeven aan de centrumvisie en wat heeft het concreet opgeleverd in omzet, bezoekersaantallen of tevredenheid?

Het Inrichtingsplan dat onderdeel uitmaakt van de Centrumvisie heeft zo’n € 12 miljoen aan investeringen gekost. De opbrengst is te lezen in het onderzoeksrapport. Het doel van de Centrumvisie was om het centrum zo in te richten dat het er, ook in de toekomst, prettig wonen, werken, winkelen, recreëren etc. is. We concluderen dat we hier nog vervolgstappen in kunnen en moeten zetten.

9. De thema’s centrumbeleid en verkeersplan lopen in de discussie steeds dwars door elkaar, overlappen elkaar en hebben een negatieve uitwerking op elkaar. Daardoor komen beide thema’s niet goed uit de verf en is het voor burgers en ondernemers nodeloos ingewikkeld geworden.

De Centrumvisie beschrijft de situatie van een centrum met zo min mogelijk doorgaand verkeer waardoor een prettig verblijfsgebied ontstaat. Om dit te realiseren is een verkeersmodel ontwikkeld door Goudappel Coffeng waarin verschillende verkeersvarianten zijn doorgerekend op hun effect. Het verkeer is dus een belangrijke succesfactor voor het gewenste centrum. De thema’s zijn daarom niet te scheiden.

10. Wanneer zijn exact de verkeersmetingen gedaan?

  • In het voorjaar van 6 april 2019 tot en met 19 april 2019,
  • in het najaar van 26 augustus 2019 tot en met  8 september 2019.

11. Welk meetmoment is gebruikt voor de verkeerstabellen van het rapport?

  • In het voorjaar van 6 april 2019 tot en met 19 april 2019,
  • in het najaar van 26 augustus 2019 tot en met 8 september 2019.

12. Wanneer is de 0-meting van het verkeer gedaan?

De verkeerstellingen in 2017 zijn uitgevoerd in mei/juni gedurende een periode van 2 weken.

13. Hoe zag de 0-meting eruit? Dus wat was het totaalbeeld voordat de verkeersveranderingen zijn doorgevoerd?

Hier is geen eenduidig beeld voor te scheppen. Er zijn geen extremen te zien en de gemeten intensiteiten komen grotendeels overeen met wat te verwachten is op de verschillende type wegen.

verkeerstellingen in 2017 en 2019: meetpunten en resultaten (pdf; 347kB)

14. Is daarbij rekening gehouden met de situatie op de Bergweg en de Jacob Catslaan?

Bij het bepalen van de data voor dit onderzoek was de sloop van het tunneltje op de Voorheuvel leidend. Daarbij is zoveel mogelijk rekening gehouden met de overige beïnvloedingen. Of er specifieke aandacht is geweest voor de Bergweg/Jacob Catslaan is niet meer na te gaan.

15. Hoe verhoudt die 0-meting zich tot de huidige situatie?

In de huidige situatie zien we ten opzichte van 2017 een verschuiving van de verkeersaantallen van verkeer door het centrum zelf naar verkeer om het centrum heen.

verkeerstellingen in 2017 en 2019: meetpunten en resultaten (pdf; 347kB)

16. Waarom zijn de 6 oorspronkelijke verkeersmaatregelen niet geëvalueerd?

Met de verkeersmetingen in en rondom het centrum is (technisch) geëvalueerd hoe het verkeer zich in en rondom het centrum beweegt. Hierbij kan geen onderscheid gemaakt worden tussen de verschillende maatregelen. Het is een totaalpakket.

17. De verkeersmaatregelen zijn al vanaf het begin van de centrumvisie een heikel punt. Ze waren nodig, volgens de tekst van de visie, om de kernwinkelgebieden Emmaplein en Slotlaan met elkaar te verbinden. Nu Belcour woongebied wordt zijn de verkeersmaatregelen overbodig. Waarom is dit in de evaluatie niet bekeken?

De verkeersmaatregelen hebben ook een effect op de intensiteit op de Slotlaan. Ze ontmoedigen doorgaand verkeer door het centrum. Het gaat dus niet om de specifieke punten in het centrum, maar wij kijken naar het centrum als geheel.

18. Op de fiets vanuit de Torenlaan mag je niet meer het tunneltje (Meester de Klerkstraat) in. Even heeft er een bord gehangen dat het wel mocht. En nu dus niet meer. Hoe zit dit?

Het verkeersbesluit zoals het genomen is, voorziet niet in de mogelijkheid om met de fiets deze route te nemen. Gezien de helling in combinatie met de blinde bocht en voetgangers op deze route is vanuit verkeersveiligheidsoogpunt ervoor gekozen deze route niet voor fietsers open te stellen. Het bordje hoorde er dus niet te hangen.

19. Wat is er bekend over de aantallen passanten in de winkelstraat in 2016 versus 2019? (dus niet auto’s tellen)

We hebben geen goede telgegevens uit 2016 ten aanzien van passanten.

20. De bij de realisatie van het centrumbeleid doorgevoerde shared space-filosofie maakt het voor fietsers heel onduidelijk en zeer onveilig. Voor de renovatie was dat beter geregeld. Hoe beoordeelt u de gevolgen van de shared space-filosofie voor de verkeersveiligheid in het centrumgebied?

Bij Shared Space is het heel belangrijk om goed het onderscheid te maken tussen de objectieve en subjectieve verkeersveiligheid. Het feit dat men zich minder veilig voelt, hoeft niet te betekenen dat het ook onveilig is. Het Shared Space principe dwingt mensen om weer zelf op te letten en zelf verantwoordelijkheid te nemen voor de eigen verkeersveiligheid.

Uit de ongevallen gegevens is niet op te maken dat het (objectief) onveiliger is geworden.

brief aan gemeenteraad over verkeersveiligheid, 25 november 2019 (pdf; 163kB)

Tijdens de presentaties heeft de gemeentelijke verkeerskundige een aantal verkeersscenario’s laten zien. Doel van het doorrekenen van deze scenario’s was om te onderzoeken:

  1. Of de gekozen verkeersvariant inderdaad de uitwerking heeft, zoals we destijds met de modellen bedacht hadden;
  2. Of er andere varianten denkbaar zijn, waarmee het doel uit de Centrumvisie, namelijk een verkeersluwer centrum, bewerkstelligd kan worden.

Deze doelen hebben de keuzes van de scenario’s bepaald.

Daarnaast kunnen we alleen die scenario’s doorrekenen, die destijds ook met het verkeersmodel zijn doorgerekend. Nieuwe scenario’s die niet in het verleden met het verkeersmodel zijn doorgerekend kunnen we nu alleen doorrekenen op basis van aannames.

21. Zou u duidelijk verschil willen maken tussen de evaluatie van de verkeersmaatregelen en de scenario’s? De scenario’s zijn plannen en geen evaluatie. Belangrijk om dat niet door elkaar te halen.

Zie de inleiding. Een van de uitgangspunten uit de Centrumvisie is het verkeersluwer maken van het centrum. Met behulp van de scenario’s zijn we nagegaan of dit bereikt is, en of er andere verkeerssituatie is die beter aansluit bij de uitgangspunten van de Centrumvisie. De scenario’s vormen dus een instrument voor de evaluatie van de verkeersmaatregelen. Het evalueren van de verkeersmaatregelen zijn op hun beurt een instrument in het evalueren van de Centrumvisie als geheel.

22. Waarom is in de scenario’s de weg langs de bibliotheek (voormalige tunneltje) en de Torenlaan niet meegenomen?

Zie inleiding bij dit onderdeel. We hebben ons gefocust op de meest realistische scenario’s met daarbij als doel dat de route moet bijdragen aan een verkeersluwer centrum, zoals als uitgangspunt bepaald in de Centrumvisie.

Bovendien zijn we voor het doorrekenen van de scenario’s afhankelijk van wat er destijds met het verkeersmodel is doorgerekend. Nieuwe scenario’s die niet in het verleden met het verkeersmodel zijn doorgerekend kunnen we nu alleen doorrekenen op basis van aannames. 

23. Er zijn slechts een paar scenario’s uitgewerkt. Waarom deze? En kunnen er nog scenario’s worden toegevoegd voor de Ronde Tafel van 14 november?

Zie inleiding bij dit onderdeel. We hebben ons gefocust op de meest realistische scenario’s met daarbij als doel dat de route moet bijdragen aan een verkeersluwer centrum, zoals als uitgangspunt bepaald in de Centrumvisie.

Bovendien zijn we voor het doorrekenen van de scenario’s afhankelijk van wat er destijds met het verkeersmodel is doorgerekend. Nieuwe scenario’s die niet in het verleden met het verkeersmodel zijn doorgerekend kunnen we nu alleen doorrekenen op basis van aannames.

24. In het scenario dat de Korte Steynlaan weer tweerichtingsweg wordt: Het verkeersmodel overschat het aantal auto’s en de impact die dat heeft op het Wilhelminapark. Willen jullie hier nogmaals heel goed naar kijken?

De inschatting is gemaakt op grond van het verkeersmodel. Onze inschatting blijft dat de impact op het Wilhelminapark groot zal zijn als de Korte Steynlaan weer in twee richtingen wordt opengesteld.

25. Waarom is het alternatieve scenario niet bekeken om het tunneltje onder Belcour om te polen?

Zie inleiding bij dit onderdeel. We hebben ons gefocust op de meest realistische scenario’s met daarbij als doel dat de route moet bijdragen aan een verkeersluwer centrum, zoals als uitgangspunt bepaald in de Centrumvisie.

Bovendien zijn we voor het doorrekenen van de scenario’s afhankelijk van wat er destijds met het verkeersmodel is doorgerekend. Nieuwe scenario’s die niet in het verleden met het verkeersmodel zijn doorgerekend kunnen we nu alleen doorrekenen op basis van aannames.

26. Is er ook gekeken om van de Stationslaan een eenrichting straat te maken richting Slotlaan?

Zie inleiding bij dit onderdeel. We hebben ons gefocust op de meest realistische scenario’s met daarbij als doel dat de route moet bijdragen aan een verkeersluwer centrum, zoals als uitgangspunt bepaald in de Centrumvisie.

Bovendien zijn we voor het doorrekenen van de scenario’s afhankelijk van wat er destijds met het verkeersmodel is doorgerekend. Nieuwe scenario’s die niet in het verleden met het verkeersmodel zijn doorgerekend kunnen we nu alleen doorrekenen op basis van aannames.

27. Is overwogen om het voormalige tunneltje (2x40 meter) weer open te gooien en daarmee het probleem op te lossen?

Nee. Zie inleiding. Uitgangspunt in de Centrumvisie, waartoe de raad besloten heeft, is het tegengaan van doorgaand verkeer door het centrum.

28. In scenario 2 (Steijnlaan open in beide richtingen) wordt uitgegaan van 0 veranderingen in verkeersbeweging op de Slotlaan. Kunt u dat uitleggen?

De Slotlaan is eenrichtingsverkeer. De route via de Slotlaan en Korte Steynlaan richting centrum blijft gelijk. De verwachting is dan ook dat de verschillen minimaal zijn ten opzichte van wat we nu zien.

29. De vele inrij-verboden hebben een afschrikwekkende werking, waardoor een ongastvrij beeld is ontstaan. Veel automobilisten hebben om hen moverende redenen lak aan alle inrijverboden en dat maakt het juist extra gevaarlijk. Er bestaat immers geen enkel draagvlak voor, waardoor de waardering voor het centrumbeleid vanzelfsprekend ook in neerwaartse zin beïnvloed wordt. De zorg voor de aanwezigheid van ene openbaar wegennet is de bij wet vastgelegde primaire verantwoordelijkheid van een wethouder. Kunt u niet beter al die inrijverboden opheffen, waardoor een betere verkeersspreiding, minder verkeersbewegingen, minder hinder, minder uitstoot, minder fijnstof en ergernis en betere bereikbaarheid en meer veiligheid ontstaan?

We gaan de verkeerscirculatie in de wijken hoe dan ook herzien zodat de doorstroming verbetert. De verwachting is dat we een aantal inrijverboden terugdraaien. We zullen hiervoor zelf een aantal aanpassingen voorstellen, die we voorleggen aan de wijkbewoners.

30. Is het mogelijk om een aanvullende analyse te doen met een onderscheid in de mening van centrumbewoners en andere inwoners?

Dit is in feite al gebeurd. Zo heeft Enneüs al centrumbewoners, bewoners van Zeist maar buiten het centrum van Zeist, inwoners van de gemeente Zeist en inwoners van de gemeente Zeist uitgesplitst in figuur 8 in het rapport (blz 42). Voor nadere analyses zal aan Enneüs een nieuwe opdracht gegeven moeten worden.

31. Ondernemers in het centrum hebben al jaren klanttellers in hun winkel (bijvoorbeeld bij ICI Paris XL en Etos). Waarom zijn deze gegevens niet meegenomen in het onderzoek en kan dit alsnog worden meegenomen?

De opdracht was om een breed onderzoek uit te voeren naar de realisatie van de Centrumvisie. Een toe- of afname van aantal bezoekers van het centrum is hier onderdeel van. Een onderzoek naar aantallen bezoekers van specifiek detailhandel niet. Dit is immers geen doel op zich geweest in de Centrumvisie.

32. Is er nagedacht om de leegstand in het centrum te koppelen aan het tekort aan betaalbare woningen in Zeist?

Jazeker. De aanloopstraten en het Emmaplein zijn beoogde transformatielocaties waar detailhandel (retail/horeca) bij voorkeur plaats maakt voor wonen. De Vestigingscoördinator zet zich hiervoor in, ten behoeve van een compacter centrum. Om te voorkomen dat vrijkomende panden opnieuw worden gevuld met retail, wordt momenteel gewerkt aan een Transformatie bestemmingsplan (Omgevingsplan) in combinatie met een Beeldkwaliteitsplan (zie Retailperspectief).

33. Waarom heeft de gemeente gekozen voor een bureau uit Groningen die niet bekend is met Zeist?

Dit is een gerenommeerd onderzoeksbureau dat breed is georiënteerd. Enneüs heeft de Gemeente Zeist eerder goed bijgestaan met een onderzoek naar het gebruik van het WA-terrein in Den Dolder (naar aanleiding van Anne Faber). Zij maken zich de lokale situatie snel eigen en waren in staat om in korte tijd, startende in de zomervakantie, een gedegen onderzoek op te zetten en uit te voeren.

34. Meningen van potentiële bezoekers zijn weinig relevant. Waarom wordt evenveel waarde gehecht aan de mening van potentiële bezoekers als aan bewoners en winkeliers?

Het rapport van Enneüs beschrijft de beleving van een aantal verschillende doelgroepen, die allemaal van belang zijn voor de het centrum van Zeist. Hieraan wordt door Enneüs geen weging gegeven. Het is bij uitstek de taak en verantwoordelijkheid van de gemeenteraad om een afweging te maken wat het beste is in het algemeen belang van Zeist.