Denkt u in aanmerking te komen voor een subsidie? Gaat u AOW aanvragen? Overweegt u een bezwaarschrift tegen de gemeentelijke belastingen te versturen? Wilt u kinderbijslag ontvangen? Gaat u een café openen en heeft u een drank- en horecavergunning nodig?
In al deze gevallen moet u een aanvraag indienen bij de overheid. Vaak is dat de gemeente, soms de provincie, het waterschap of de rijksoverheid. Nadat u de aanvraag gedaan heeft, moet u wachten tot de overheid een beslissing genomen heeft. Die beslissing is belangrijk voor u, dus u wilt zo snel mogelijk weten waar u aan toe bent. Daarom wordt op 1 oktober 2009 de nieuwe ‘Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen’ van kracht. Die wet versterkt uw positie in het geval dat de overheid niet tijdig over uw aanvraag beslist.
Wat is ‘niet tijdig’?
Een overheid die ‘niet tijdig’ beslist, overschrijdt de beslistermijn. Dat kan een wettelijke termijn zijn: soms staat in de wet welke termijn voor een beslissing staat. Als er geen wettelijke termijn is, geldt een redelijke termijn. Wat redelijk is, hangt af van de soort beslissing. Dat kan enkele weken of maanden zijn, maar in sommige gevallen ook een paar dagen. Het uitgangspunt is: niet langer dan nodig is om een goede beslissing te kunnen nemen.
Welke voordelen heeft de wet voor u?
Verstrijkt de wettelijke of de redelijke termijn toch zonder dat de overheid beslist over uw aanvraag? Dan stuurt u het bestuursorgaan waarbij u de aanvraag heeft ingediend een brief, waarin u vraagt om een dwangsom. Hiermee stelt u de overheid ‘in gebreke’. De overheid heeft dan twee weken de tijd om alsnog een beslissing te nemen. Gebeurt dat niet, dan verbindt de nieuwe wet daaraan twee gevolgen:
- De dwangsom begint automatisch te lopen
Als u de overheid in gebreke gesteld heeft en twee weken daarna is er nog geen beslissing, dan heeft u recht op een dwangsom voor elke dag dat de beslistermijn overschreden wordt. De dwangsom loopt ten hoogste 42 dagen (en bedraagt maximaal €1260).
- U kunt direct beroep instellen
Als u de overheid in gebreke gesteld heeft en twee weken daarna is er nog geen beslissing, dan kunt u bovendien meteen beroep instellen bij de rechter. U hoeft dus niet meer (zoals in de huidige situatie) eerst bezwaar te maken tegen het uitblijven van een beslissing. Verklaart de rechtbank het beroep gegrond, dan is de overheid verplicht om alsnog binnen twee weken te beslissen.
Opschorten beslistermijn
Het is in uw eigen belang en in het algemeen belang dat de overheid een weloverwogen beslissing neemt over uw aanvraag. Daarom kan het nodig zijn dat de overheid meer tijd krijgt om te beslissen. In een aantal gevallen kan zij de beslistermijn verlengen. Bijvoorbeeld als het gemeentehuis is afgebrand, als de overheid moet wachten op aanvullende informatie van u of uit het buitenland, als de overheid zo veel informatie van u ontvangt dat een beslissing onmogelijk binnen de beslistermijn genomen kan worden, of als u schriftelijk instemt met de opschorting.
In de wet staat ook hoe de overheid u moet informeren over de opschorting van de beslistermijn.
De procedure in het kort
In stappen ziet de procedure er als volgt uit zodra de nieuwe wet van kracht is.
- u dient een aanvraag in;
- de beslistermijn verstrijkt zonder beslissing;
- als aanvrager stelt u het bestuursorgaan waarbij u de aanvraag heeft ingediend schriftelijk in gebreke in met het aanvraagformulier;
- twee weken verstrijken zonder beslissing;
- de dwangsom gaat automatisch lopen (max. 42 dagen en € 1260,-)
én u kunt direct beroep instellen bij de rechter;
- als u direct beroep heeft ingesteld en de rechter verklaart het beroep gegrond, dan moet het bestuursorgaan alsnog binnen twee weken beslissen.
Bezwaar en administratief beroep
Ook als u bezwaar maakt tegen een beslissing of administratief beroep instelt, veranderen de betreffende regelingen. Hieronder staat waar u meer informatie kunt krijgen.
Heeft u vragen?
Op www.minbzk.nl/dwangsom vindt u meer informatie over de nieuwe wet.
