Toen Herman Evers en Bram de Borst – “wij zijn gewoon geïnteresseerde burgers van Deventer” - hoorden van de plannen voor de herinrichting van de Lebuinuspleinen, trokken zij meteen aan de bel bij de gemeente Deventer.

Zou er op de pleinen ook ‘iets’ kunnen komen dat Deventenaren en bezoekers nieuwsgierig maakt naar de bijzondere geschiedenis van de stad en de pleinen? En dat aanzet tot bezinning? “We werden meteen enthousiast betrokken”, vindt Herman. Uiteindelijk resultaat van het meedenken: de boomcirkels met daarop ‘dichterlijke’ Deventer-teksten.

Meteen betrokken

Geboren Sallander Herman Evers woont sinds 2011 in Deventer en verdiepte zich sindsdien uitgebreid in de historie van de Hanzestad. Als theoloog heeft ook de kerkelijke geschiedenis zijn belangstelling. Via een gemeenschappelijke vriend ontmoette Herman Bram de Borst, die als vrijwilliger betrokken is bij het Meester Geertshuis in Deventer.

In het Meester Geertshuis, inloophuis in de binnenstad, vindt wie het maar wil of nodig heeft, een luisterend oor in de huiskamer of kan meedoen met tal van activiteiten. Het dankt zijn naam aan Geert Groote, grondlegger van de Moderne Devotie en een belangrijke Deventenaar uit de geschiedenis van de stad. Zijn woorden van bescheidenheid en vredelievendheid vonden hun weg naar een van de boomcirkels.

Feesten én bezinnen

“Eerlijk gezegd maakten we ons aanvankelijk wat zorgen over de herinrichting van de Lebuinuspleinen”, vertelt Bram. “Dat er terrassen komen, is natuurlijk prima. Wij lusten er ook wel één! Maar het leek ons mooi als er ook ruimte kwam voor stilte en bezinning. Zoals je ook vaak ziet in Italië of Frankrijk, waar je op pleintjes kunt verpozen en ook kunt zitten mijmeren en op andere gedachten komt.”

Ook de bijzondere geschiedenis van de plek mocht wat Herman en Bram betreft duidelijk gemarkeerd worden. Niet alleen stichtte Lebuinus hier Deventer, het Grote Kerkhof was en is ook daadwerkelijk een kerkhof. Herman: “Er liggen 40 duizend Deventenaren begraven. Dat waren niet de rijke burgers die zich een grafplek ín de kerk konden veroorloven, maar juist de armere inwoners, vluchtelingen, bezoekers en kooplieden. Waaronder slachtoffers van de pestpandemie. Om dit te gedenken, heeft de Deventer troostdichter Boudewijn Betzema een prachtige tekst geschreven.”

Zoektocht

Herman en Bram doken voor hun zoektocht naar passende teksten in de rijke geschiedenis van Deventer en stelden na veel overleg met betrokkenen bij het herinrichtingsplan uiteindelijk een compilatie samen van zeven citaten. De passages zijn van de hand van beroemde Deventenaren, of verwoorden iets over het leven op het plein. Daar kun je proosten, spelen, feesten, even tot jezelf komen of juist samen zijn. Hierover dichtte voormalig stadsdichter Johanneke ter Stege en zanger Typhoon schreef prachtig over elkaar ontmoeten zonder vooroordeel.

Van Etty Hillesum, die jarenlang in Deventer woonde en in de Tweede Wereldoorlog haar beroemde dagboeken schreef, komt een passage over liefde en haat op een boomcirkel te staan. Natuurlijk kan ook Erasmus niet ontbreken, die zijn opleiding kreeg aan de Latijnse School aan het Grote Kerkhof. Hij schreef Lof der Zotheid en daaruit selecteerden Herman en Bram een citaat.

Deventer verkennen

Wie weet inspireren de teksten lezers straks om zich verder te verdiepen in Deventer, hopen Herman en Bram. Om de hoek van het plein ontdek je immers méér in het Geert Groote Huis of het Etty Hillesum Centrum, stadsgidsen weten je alles te vertellen over de geschiedenis van de Latijnse School en wie weet ga je na het lezen van de tekst van Jeremia op één van de boomcirkels toch even een kaarsje branden in de Lebuinuskerk …