Asielzoekers worden gedurende de asielprocedure tijdelijk opgevangen in asielzoekerscentra. Wanneer asielzoekers in Nederland mogen blijven en dus een verblijfsvergunning krijgen, moet hun plek in het asielzoekerscentrum zo snel mogelijk ter beschikking komen voor nieuwe asielzoekers. Om die uitstroom op gang te houden is in de Huisvestingswet vastgelegd dat deze zogenaamde vergunninghouders landelijk worden verdeeld naar inwonertal van de gemeente. Iedere gemeente krijgt dus ieder half jaar een taakstelling.
Het huisvesten van vergunninghouders legt bij de huidige aantallen extra druk op de sociale huursector. In de Huisvestingswet is op dit moment nog bepaald dat vergunninghouders voorrang krijgen als woningzoekenden op de sociale woningmarkt, maar dit gaat veranderen (waarschijnlijk per 1 juli 2016). De gemeentelijke taakstelling blijft overigens.
Gemeenten kunnen bij gebrek aan voldoende sociale woningen kiezen voor andere vormen van huisvesting, onzelfstandige huisvesting in kamers of meerdere alleenstaanden in een woning, verbouw van leegstaande kantoren of zorginstellingen of gebruik maken van tijdelijke demontabele woonunits.
Tenslotte zijn inmiddels 2 arrangementen van start gegaan:
- het zelfzorgarrangement (ZZA), waarbij vergunninghouders tijdelijk zelf in hun opvang kunnen voorzien, door bij familie of vrienden te logeren.
- het gemeentelijk zelfzorgarrangement (G-ZZA), waarbij gemeenten in gereedstaand vastgoed tijdelijk logeergelegenheid kunnen bieden aan vergunninghouders in afwachting van hun definitieve plaatsing in een gemeente. Beide maatregelen moeten de druk op de centrale opvang verlichten.
