Er is sprake van lichamelijke afhankelijkheid als het lichaam protesteert als men stopt met het gebruik van de drug. Er treden dan ontwenningsverschijnselen op. Een ander lichamelijk verschijnsel is tolerantie. Dit betekent dat men steeds meer van het middel nodig heeft om hetzelfde effect te voelen. Voorbeelden zijn alcohol, nicotine, heroïne.
Geestelijke afhankelijkheid houdt in dat de gebruiker het idee heeft niet goed te kunnen functioneren zonder de drug. Of geestelijke afhankelijkheid optreedt, ligt vooral aan de gebruiker en minder aan de drug zelf.
