De zwaarste straf die in Nederland opgelegd kan worden, sinds in 1870 de doodstraf werd afgeschaft, is levenslange gevangenisstraf. Levenslang betekent voor het leven.
Aan een levenslang gestrafte kan door de Koning gratie worden verleend. Dit kan tot gevolg hebben dat een veroordeling tot levenslange gevangenisstraf op jaren wordt gesteld. In dat geval mag de veroordeelde eerder uit de gevangenis.
