Planning en stand van zaken aardgasvrij wonen
Op deze afbeelding ziet u wat de planning is voor het aardgasvrij maken van Waddinxveen. Dit noemen we de warmtetransitie. De gemeente heeft vanuit de Rijksoverheid de regierol gekregen in de warmtetransitie. Dit betekent dat zij de overstap naar aardgasvrij wonen in goede banen moet leiden. In de Transitievisie Warmte staat onder andere welke buurt(en) van het aardgas af gaan en in welke volgorde. Ook moet de gemeente een plan maken hoe deze buurt(en) van het gas af gaan. Dat komt te staan in een buurtuitvoeringsplan.
De afgelopen tijd hebben we alle technische informatie verzameld en bekeken, zoals de temperaturen die nodig zijn om de woningen in Waddinxveen te verwarmen. Ook hebben we onderzocht welke warmtebronnen er zijn in Waddinxveen en waar we mogelijk warmte uit de grond, het water of de zon kunnen halen.
Hoeveel warmte heeft een huis nodig?
Eerst moet worden geschat hoeveel warmte Waddinxveen in de toekomst zal gebruiken. Zo kunnen we bepalen hoeveel warmte er per buurt nodig is. Dit noemen we de warmtevraag. Vaak is het zo dat hoe ouder een huis is, hoe slechter deze geïsoleerd is. Dat wil zeggen dat de huizen vaak veel warmte verliezen, doordat er bijvoorbeeld enkelglas in de ramen zit in plaats van dubbelglas. Deze huizen gebruiken dus meer warmte. Het is belangrijk om te kijken of het mogelijk is om deze woningen eerst goed te isoleren. Wilt u weten wat u kunt doen om uw huis beter te isoleren? Ga voor inspiratie naar www.duurzaambouwloket.nl/stappenplan(externe link).
Warmteprofielen
Per buurt zijn er warmteprofielen gemaakt. Dit geeft een eerste beeld van de benodigde temperatuur voor de huizen en de warmte die we in 2050 per buurt nodig denken te hebben.
Hogere temperatuur (rode kleur)
Met aardgas kunnen we hoge temperaturen bereiken om huizen te verwarmen. Oude woningen die voor de oorlog (of eerder) zijn gebouwd, hebben vaak weinig isolatie en zijn ook moeilijk te isoleren. Deze huizen hebben vaak een hogere temperatuur nodig om een huis warm te houden. De woningen met een hoge temperatuur zijn rood op de kaart.
Midden tot lage temperatuur (oranje kleur)
Woningen die gebouwd zijn na de oorlog kunnen vaak goed geïsoleerd worden. Toch zijn veel huizen nog niet geïsoleerd. Als deze huizen in de toekomst extra geïsoleerd worden, dan hebben ze een gemiddelde temperatuur (of zelfs een lage temperatuur door extra-isolatie of verdere aanpassing van de installaties) nodig om het huis te verwarmen. De woningen met een midden temperatuur zijn oranje op de kaart.
Lage temperatuur (groene kleur)
Om met een lage temperatuur je huis te verwarmen, heb je goede isolatie nodig, zodat de warmte niet ontsnapt. Recentere woningen vooral na 2005, hebben vaker een goede isolatie en dus vaker een lagere temperatuur nodig om het huis warm te houden. Voor deze woningen is het installeren van een warmtepomp een goede optie. De woningen met een lage temperatuur zijn groen op de kaart.
Welke warmtebronnen zijn er?
De gemeente heeft onderzoek gedaan naar andere mogelijke bronnen van warmte. Er zijn in Waddinxveen meerdere duurzame warmtebronnen, waaronder:
- Warmte uit het water (bijvoorbeeld de Gouwe). Dit wordt aquathermie genoemd;
- Warmte uit de grond. Dit wordt geothermie genoemd;
- Warmte van de zon. Dit wordt zonnewarmte of zonthermie genoemd;
- Warmte die overblijft noemen we ook wel restwarmte. Vaak is er veel warmte over van fabrieken. Maar denk ook aan wanneer u de oven heeft gebruikt, deze nog de keuken kan verwarmen als u de deur open laat staan. In Waddinxveen is in het kasgebied en bij Randenburg restwarmte;
- Warmte uit duurzaam gas. Tot slot is het mogelijk de bestaande gasleidingen te blijven gebruiken. In plaats van aardgas gebruiken we dan een duurzaam gas, bijvoorbeeld:
- Biogas. Dit is gas gemaakt uit slib, mest, gft-afval of rioolwater;
- Waterstof. Dit wordt gemaakt uit water en (groene) stroom.
Welke technieken zijn er?
Het voordeel van duurzaam gas is dat de gasleidingen (grotendeels) in gebruik blijven. Ook in de woning zijn niet veel aanpassingen nodig. Het nadeel is dat er niet genoeg duurzaam gas is in Nederland. Verder is bijvoorbeeld groene waterstop nog lang niet toegankelijk en niet betaalbaar voor huisverwarming. Om een andere warmtebron te gebruiken zijn er nieuwe technieken nodig voor de woning, het gebouw en voor een hele buurt. Hieronder staan oplossingen uitgelegd, die een alternatief kunnen zijn voor de bestaande gasleidingen.
Warmtepomp
Een warmtepomp(externe link) is een techniek om warmte uit de buitenlucht, uit de bodem of warmte van de zon via speciale panelen te halen. Een warmtepomp werkt op elektriciteit. Ook moet een huis goed geïsoleerd zijn en heb je vloerverwarming of andere speciale verwarming nodig. Soorten warmtepompen:
- Luchtwarmtepomp - haalt warmte uit de buitenlucht
- Bodemwarmtepomp - haalt warmte uit de bodem
- Warmtepomp die warmte uit zonnewarmte haalt
Warmtenet
Een warmtenet(externe link) (of stadsverwarming) is een netwerk van leidingen onder de grond waar warm water doorheen stroomt. Via buizen in de grond wordt warm (40 graden) tot zeer warm water (90 graden) naar de woningen in de wijk gebracht. Een warmtewisselaar in de woning zorgt ervoor dat je die warmte kunt gebruiken om te douchen en de woning te verwarmen. Warmtenetten zijn geschikt voor buurten waar de huizen dicht op elkaar staan.
De volgende stap
Nu de gemeente de warmtebronnen van Waddinxveen en warmtevraag voor de toekomst heeft bekeken, gaan we bekijken hoe we deze per buurt aan elkaar kunnen verbinden. In sommige wijken zal er een makkelijkere oplossing zijn dan voor andere buurten. Daarna gaan we kijken welke buurten het meest geschikt zijn om te starten.
In Nederland gaan wij stoppen met het gebruik van aardgas. Tussen nu en 2050 vervangen wij ook in Waddinxveen aardgas voor duurzame energie. Dat betekent dat wij tussen nu en 2050 op een andere manier gaan koken, douchen en verwarmen. In september en oktober hebben wij daarvoor inwoners en ondernemers om hun mening gevraagd in de vragenlijst “Aardgasvrij Waddinxveen”. De resultaten zijn bekend. In onderstaande factsheet presenteren wij u de belangrijkste resultaten. Onderaan de pagina staan de cijfers uitgeschreven als tekst.
Wat wordt er met de resultaten gedaan?
De resultaten van de vragenlijst worden op meegenomen in de Transitievisie Warmte. Hierin komt te staan welke buurt, wanneer van het gas af gaat. De volgende stap in het schrijven van dit plan is het kiezen van ‘verkenningsbuurten’. Wat verkenningsbuurten zijn, leest u op de website.
Eenvoudige uitleg resultaten vragenlijst aardgasvrij Waddinxveen
Voor u liggen de belangrijkste resultaten van de vragenlijst ‘Aardgasvrij Waddinxveen’. Meer dan 800 inwoners en ondernemers hebben de vragenlijst ingevuld, waarvoor onze dank. Met dit aantal zijn de resultaten van de vragenlijst representatief en betrouwbaar. Wij zullen deze resultaten gebruiken bij het opstellen van de Transitievisie Warmte. Zo gebruiken we de resultaten bijvoorbeeld in de keuze voor de verkennings- en startbuurten en verwerken we de resultaten in de communicatie- en participatie aanpak. Graag delen wij de belangrijkste onderzoeksresultaten met u.
Belang Transitievisie Warmte
34% van de inwoners is ervan op de hoogte dat de gemeente een Transitievisie Warmte schrijft. Bij de ondernemers is dit 35%. 36% van de inwoners vindt het belangrijk dat de gemeente Waddinxveen aardgasvrij wordt. Van de ondernemers geeft 29% dit aan. 16% van de inwoners en ondernemers is goed op de hoogte hoe zij kunnen bijdragen aan de Transitievisie Warmte.
Uitgangspunten
Top drie belangrijke punten voor een aardgasvrij Waddinxveen zijn:
- Top drie van inwoners is betaalbaarheid 85%, vrijheid van keuze (oplossing en leverancier) 55% en gezonde en milieuvriendelijke oplossingen 41%.
- Top drie van ondernemers is betaalbaarheid 68%, vrijheid van keuze (oplossing en leverancier) 55% en verstandig tempo voor energiezuinig maken 42%.
Top drie reacties wanneer er een andere mogelijkheid komt dan aardas zijn:
- Dat mag alleen als mijn maandlasten niet hoger worden zegt 60% van de inwoners en 55% van de ondernemers.
- Dat mag tot hogere maandlasten leiden, als dat in de toekomst financiële voordelen heeft zegt 23% van de inwoners en 23% van de ondernemers.
- Dat is belangrijk en mag tot hogere maandlasten leiden zegt 9% van de inwoners en 13% van de ondernemers.
Uitgevoerde en toekomstige stappen
Stappen ondernomen om woning of bedrijfsgebouw energiezuiniger te maken zijn:
- 73% van de inwoners zegt dubbel glas, 53% van de inwoners zegt dakisolatie en 48% van de inwoners zegt spouwmuurisolatie
- 71% van de ondernemers zegt dubbel glas, 52% van de ondernemers zegt dakisolatie en 52% van de ondernemers zegt spouwmuurisolatie
Top 3 plannen om woning of bedrijfsgebouw energiezuiniger te maken zijn voor inwoners:
- 14% zegt zonnepanelen
- 13% zegt elektrisch of op inductie koken
- 10% zegt dubbel glas
Top 3 plannen om woning of bedrijfsgebouw energiezuiniger te maken zijn voor ondernemers:
- 26% zegt zonnepanelen
- 13% zegt dakisolatie
- En 10% zegt spouwmuurisolatie
Behoefte inwoners en ondernemers
55% van de inwoners en 58% van de ondernemers hebben behoefte aan informatie over de kosten, subsidie- en financieringsmogelijkheden.
40% van de inwoners en 39% van de ondernemers hebben behoefte aan informatie en advies (op maat) over de verschillende mogelijkheden om aardgas te vervangen.
72% van de inwoners wil betrokken worden bij het schrijven van de Transitievisie Warmte. De meerderheid wil op de hoogte gehouden worden en 10% wil meedenken in een koplopersgroep. Van de ondernemers wil 74% aangehaakt blijven.
Top 3 manieren om geïnformeerd te worden voor inwoners en ondernemers
60% van de inwoners en 55% van de ondernemers willen geïnformeerd worden van Hart van Holland. 44% van de inwoners en 52% van de ondernemers willen geïnformeerd worden via de gemeentelijke website. 41% van de inwoners en 35% van de ondernemers willen geïnformeerd worden via de nieuwsbrief duurzaamheid.
1. Groenswaard – Vondelwijk - Peter Zuidlaan en Horstenbuurt
De buurten Groenswaard- Vondelwijk - Peter Zuidlaan en Horstenbuurt lijken voor een groot deel geschikt voor een warmtenet. Dit komt omdat het gebied veel hoge gebouwen heeft, die dicht op elkaar staan. Het grootste deel van de buurt is gebouwd in ongeveer dezelfde jaren. Dit helpt om één plan van aanpak te maken.
Een grote deel van de gebouwen is in het bezit van woningcorporaties. Zij hebben de komende jaren veel verbouwingen/ vernieuwingen aan hun gebouwen gepland staan.
Daarnaast liggen een aantal mogelijke warmtebronnen vlakbij zoals:
- Ondiepe bodemwarmte
- Zonnewarmte
- Aquathermie vanuit de plassen in het centrum en de Gouwe
- Restwarmte uit het afvalwater (Zuiveringsinstallatie Randenburg)
Er zijn ook punten van aandacht:
- Wij moeten nog bepalen waar precies een warmtenet de laagste kosten levert.
- Bewoners kunnen kiezen of ze wel of niet meedoen met een warmtenet.
- Er zijn andere problemen die ook opgelost moeten worden, zoals de overlast van afval op sommige plaatsen.
- Hoe zorgen we dat bewoners zo min mogelijk last hebben van de verandering?
2. Zuidplas 80
Voor een groot deel van Zuidplas 80 lijkt een warmtenet de meest logische oplossing. Maar aan de rand van de buurt is een oplossing per woning of een oplossing voor een kleine groep woningen ook mogelijk. Daarnaast zijn in de komende jaren kansen zoals: de aanleg van een nieuwe weg, uitbreiding van het kasgebied, werk aan het net en nieuw te bouwen woningen. Ook zijn meerdere woningen in de jaren ’80 gebouwd. Vaak zijn woningen na 30-40 jaar aan verbouwing toe. Wanneer deze activiteiten de komende jaren gaan plaatsvinden, kan het interessant zijn om tegelijk huizen aardgasvrij te maken.
Er zijn veel mogelijkheden voor warmtebronnen, zoals:
- Restwarmte vanuit het kasgebied Glasparel +
- Zonnewarmte
- Ondiepe bodemwarmte
- Restwarmte uit een rioolgemaal
Ook hier zijn dus punten van aandacht:
- De oplossingsrichting is nog wat onzeker, vooral als we kijken naar heel Zuidplas. We moeten dus precies berekenen welke oplossing waar interessant is.
- Zijn er voldoende bewoners die mee willen doen aan één van de oplossingen?
- De bestrating van de wijk is onlangs vernieuwd. Het is dus niet gewenst om de straten opnieuw te openen in de komende jaren.
Binnenkort gaan we op verkenning in deze buurten en samen met bewoners praten over de mogelijke oplossingen voor duurzame warmte en de randvoorwaarden om verder aan de slag te gaan met deze buurten. Bewoners van deze buurten ontvangen hiervan tijdig een uitnodiging.
