Door variatie in structuren groen en in beheer, komen er meer planten- en diersoorten voor. Dit wordt biodiversiteit genoemd. Hoe meer soorten en planten er zijn, des te meer soorten dieren er voorkomen, vooral insecten. Door het beheer af te stemmen op de behoeften van de planten en dieren, kunnen de natuurwaarden worden versterkt. Variatie in planten en dieren is ook interessant voor de beleving van bewoners en recreanten.
In het bos zijn niet alleen de levende bomen van belang. Hout van omgevallen of afgezaagde bomen is namelijk heel waardevol is voor planten, dieren en paddenstoelen die er in leven. Het laten liggen van dood hout of afstervende bomen is daarom een bewuste keuze.
Vogels als de bosuil of de kauw broeden in de gaten die in een langzaam verterende boom ontstaan. Ook boommarters, eekhoorns en vleermuizen gebruiken de holtes in de bomen om er jongen in groot te brengen.
Spechten en andere insectenetende vogels eten de beestjes die in het hout leven. Honderden verschillende paddenstoelen en ruim duizend verschillende keversoorten leven gezamenlijk met nog veel meer organismen in het dode hout. Dit verteren zij en breken het af.
Liggend en staand dood hout
Het is belangrijk dat er in het bos zowel dode stammen staan als op de grond liggen. Staande stammen zijn droger en verteren weer op een andere manier dan liggende, vochtigere stammen.
Biodiversiteit
Je kunt dus zeggen dat dood hout in het bos heel belangrijk is voor de biodiversiteit, de verscheidenheid aan soorten.
In Assen staan in totaal ruim 1000 monumentale bomen geregistreerd. Dit zijn alle monumentale bomen in het openbaar gebied en daarnaast een aantal op grond van particulieren. De lijst omvat niet álle particuliere monumentale bomen. De inventarisatie is gebeurd op basis van vrijwilligheid. Een monumentale boom is 60 jaar of ouder. We kennen ook ongeveer 3000 'waardevolle bomen'. Dit zijn gemeentelijke bomen die tussen de 40 en 60 jaar oud zijn. Ook bijzondere bomen zoals herdenkingsbomen staan vermeld. Voor het beeld van de stad zijn monumentale en waardevolle bomen van zeer groot belang. Deze bomen hebben ook grote ecologische waarde. De gemeente onderhoudt en beschermt de bomen daarom zorgvuldig.
Particulieren met een monumentale boom kunnen steun van de gemeente krijgen bij het onderhoud. Deze eigenaren worden in de gelegenheid gesteld het beheer van hun boom te laten uitvoeren door Bomenwacht Drenthe. De gemeente Assen draagt bij aan een deel van de kosten van het beheer (rechtstreeks aan Bomenwacht Drenthe). Het uitvoeren van de inspecties en het onderhoud door Bomenwacht Drenthe stimuleert particuliere eigenaren van monumentale bomen om hun bomen goed te verzorgen en garandeert een tijdige signalering van gebreken.
Omdat de bomenlijst binnenkort wordt vernieuwd, worden particulieren in de gelegenheid gesteld hun monumentale bomen per mail aanmelden bij de gemeente. Een monumentale boom heeft de volgende kenmerken:
- de minimumleeftijd van een monumentale boom is 60 jaar.
- de boom is door zijn leeftijd en verschijning beeldbepalend en onvervangbaar voor het karakter van de omgeving.
- de omtrek van de stam moet op 1,30 m boven maaiveld, minimaal 160 cm zijn.
- de conditie mag niet onherstelbaar slecht zijn; de levensverwachting is minimaal 10 jaar