Wierdijk langs zuidkust Wieringen

In aanleg 16e eeuws. Na de stormvloed van 1514 werd octrooi verkregen voor de aanleg van een wierdijk langs de zuidkust van Wieringen.
Midden 16e eeuw was de zuidelijk dijk gereed. In de loop van decennia werd de dijk door een aantal stormen beschadigd.
In 1541 ontstond door bedijking de polder Nieuwland, waardoor het oostelijk gedeelte van de wierdijk aan de zeewaterkering onttrokken werd. Gedurende de periode 1683-1846 was Nieuwland geïnundeerd en functioneerde de gehele zuidelijke wierdijk weer als zeewaterkering. Na de hernieuwde bedijking van de polder Nieuwland bleef het gedeelte wierdijk, genaamd Oosterlanderdijk en Horndijk, behouden als tweede waterkering. Door de inpoldering van de Wieringermeer, de aanleg van de Afsluitdijk en het dijkvak Amsteldiep verloor omstreeks 1930 ook het wierdijkgedeelte tussen de aansluiting Nieuwlanderdijk en De Haukes de zee waterkerende functie. van west naar oost heeft de wierdijk het volgende verloop:

1. De Haukes-haven naar aansluiting Poelweg (kad. E 1073),
2. aansluiting Poelweg naar De Hoelm (kad. E 702)
3. De Hoelm naar aansluiting Zuiderkoogweg (kad. E 330),
4. aansluiting Zuiderkoogweg via aansluiting Nieuwlanderdijk naar aansluiting Burgerweg (had. E 965),
5. aansluiting Burgerweg tot dijkgedeelte ter hoogte van de Kleiterweg (had. F 1099),
6. dijkgedeelte ter hoogte van de kleiterweg tot aansluiting Akkerweg (had. F 338),
7. aansluiting Akkerweg naar aansluiting van de Nieuwlanderdijk (kad. F 192). De totale lengte van de dijk bedraagt ongeveer acht kilometer.

Objectbeschrijving

De wierdijk bestaat uit een aarden dijklichaam met aan de V- vormige zeezijde een verticale wierriem, steunend tegen het grondlichaam van de dijk. In het navolgende wordt de toestand weergegeven waarin de wierdijk thans verkeerd, beschreven van west naar oost (betreffende dijkgedeelte; lengte bij benadering; kadastrale aanduiding; toestand).

1. aansluiting De Haukes-haven - De Hoelm; 1200 m; E 1073 en E 702; in authentieke staat behouden;
2. dijkgedeelte ten oosten van De Hoelm; 500 m; E 330; geheel begroeid en aan zeezijde afgeschuind geraakt; middengedeelte E330; 900 m; E330; aanzijde verstevigd met eenstrook betonelementen;
3. oostelijk gedeelte 330, 450 m; 330; in authentieke staat behouden;
4. dijkgedeelte ten oosten van aansluiting Zuiderkoogweg; 150 m; E 955; in authentieke staat behouden;
5. het hier op volgende dijkgedeelte; 375; E 955; meer begroeid
6. en aan zeezijde afgeschuind geraakt;
7. het hier op volgende dijkgedeelte; 100 m; E 955; in
8. authentieke staat behouden;
9. het hier op volgende dijkgedeelte tot aansluiting Nieuwlanderdijk; 375 m; E 955; aan zeezijde afgeschuind geraakt en met betonelementen verstevigd;
10. aansluiting Nieuwlanderdijk tot aansluiting Burgerweg; 1400 m;
11. E 955; in authentieke staat behouden;
12. aansluiting Burgerweg tot aansluiting Nieuwlanderdijk;  3500 m;
13. F 1099, F 338 ,F 192; aan zeezijde afgeschuinde dijk.

waardering

De wierdijk is van algemeen sociaalhistorisch belang:

• als vrijwel authentiek gebleven -en daardoor zeldzaam geworden- element uit de geschiedenis van de waterbeheersing in Noord Holland;
• als één van de oudste, overgebleven dijktypen in Noord-Holland.

De wierdijk heeft een beeldbepalende functie in en nabij de buurtschappen De Haukes en De Hoelm. De wierdijk vormt een beeld ondersteunend onderdeel van het Wieringer landschap.

Tot het hiervoren genoemde monument behoort al hetgeen door bestemming of anderszins rechtens onroerend is.