Gemaal, Molenweg 48 in Wieringerwaard

Gemaal, molenweg 48 in Wieringerwaard

Voormalig stoomgemaal (bouwjaar 1871), thans elektrisch gemaal, met in- en uitwatering, alsmede de waterdoorlaat in de polderdijk (1754). Het gemaal is één bouwlaag hoog opgetrokken uit paarsrode baksteen gemetseld in kruisverband, op rechthoekig grondvlak, onder schilddak met grijze Hollandse pannen. De noord- en zuidgevel hebben een breedte van drie traveeën, de west- en oostgevel zijn vier traveeën breed. Deze traveeën bevatten blinde vensters en rondboog vensters, welke aanvankelijk een geringere hoogte hebben gehad. De gevels zijn rondom onder de goot versierd met een tandlijst van baksteen vlechtwerk. Aan de zuidgevel is een gedenksteen aangebracht met de tekst: „DIT STOOMGEMAAL / IS GESTICHT IN HET JAAR / 1871 / ONDER HET BESTUUR VAN DE HEEREN / D.J. KAAN DIJKGRAAF / J.D. KOOY / J.B.C. BLAAUWBOER 1 D.K. SCHENK / A. WAIBOER HZ HEEMRADEN / K.A. KAAN SECRETARIS / D.R. KAAN PENNINGMEESTER / DOOR DE AANNEMERS / G. BOUWMAN EN P. WILMS / ONDER OPZICHT VAN / J. BRUYN".

Het interieur bevat een gedenkplaat uit 1924, aangebracht ter gelegenheid van de ingebruikneming van de elektrische bemaling. De waterdoorlaat in de polderdijk, iets ten noorden van het gemaal, dateert uit 1754, zoals in de oostelijke wand is aangegeven door middel van een trapeziumvormige steen met jaartal. In deze tijd werd de Wieringerwaard nog met windwatermolens bemalen. De water-doorlaat is gemetseld met gele baksteen in kruisverband. In de wanden van de doorlaat zijn twee maal twee sleuven uitgespaard, waartussen houten schotbalken kunnen worden neergelaten voor de noodwaterkering. Twee grote rechthoekige uitsparingen geven de plaats aan waar de sluisdeuren hebben gehangen in een bevestiging van hardsteen. Grenzend aan de zuidgevel van het gemaal staat een niet voor bescherming in aanmerking komende dienstwoning uit 1930, op de plaats van het afgebroken ketelhuis met schoorsteen, dat bij het stoomgemaal hoorde.

Redengevende omschrijving:

Het gemaal met in- en uitwatering, alsmede de waterdoorlaat zijn van architectuurhistorische waarde omwille van:

a. de vrijwel gave hoofdvorm, de gevelindeling en de detaillering van het gemaal;
b. de gave bouwmassa van de in- en uitwatering, alsmede de waterdoorlaat;
c. het materiaalgebruik van het complex.

Het complex is van sociaalhistorische waarde:
a. als element uit de geschiedenis van de waterbeheersing in Noord-Holland;
b. als historische samenhang met de nabij gelegen poldermolen (rijksmonument). Tot het hierboven vermelde monument behoort al hetgeen door bestemming of anderszins rechtens onroerend is.

Contact

Publieksbalie

Molenvaart 67​
1761 AB Anna Paulowna
t: 088-321 5000
f: 088-321 5999

Openingstijden

Vragen?

Gebruik het contactformulier

Postadres

Postbus 8
1760 AA Anna Paulowna

Hollands Kroon in social media