Watertoren, Wieringerwaard

Watertoren, in 1927-1928 gebouwd in opdracht van het Provinciaal Waterleidingbedrijf Noord-Holland, in verband met het toenemend aantal aansluitingen op het drinkwaterleidingnet in het noordelijke gedeelte van Noord-Holland. De watertoren werd ontworpen door ir. B.F. van Nievelt en ir. W. Mensert, en sluit qua architectuuropvatting aan bij de Amsterdamse School en de Art Déco. Bovendien behoort het gebouw tot een generatie watertorens, waarbij in toenemende mate is gestreefd naar het creëren van een optische eenheid tussen torenschacht en reservoirgedeelte. De uitvoering van de bouw lag bij de N.V. Bredasche Beton Maatschappij. De 49,30 meter hoge watertoren is gesitueerd nabij de kern van Wieringerwaard, ten westen van de Molenweg, en ligt teruggerooid ten opzichte van de lintbebouwing aan de Molenweg.

Omschrijving

De torenschacht heeft een twaalfhoekige plattegrond en bestaat uit een betonskelet van twaalf binnen- en twaalf buitenkolommen, onderling verbonden met koppelbalken. Deze constructie is gedeeltelijk in het zicht gelaten en gedeeltelijk bekleed met rode baksteen. Ook de openingen tussen de constructie zijn voorzien van baksteenmetselwerk. Het onderste gedeelte van de torenschacht bevat vier smalle, ongeveer zestien meter hoge lichtopeningen. Tot niveau 3,81 meter heeft de voet van de toren een extra zware constructie als overgang naar de fundering. Op de schacht is een dubbel, cilindervormig hoogreservoir geplaatst met een vlakke bodem, geconstrueerd van gewapend beton. Het reservoir heeft een diameter van 12,00 m terwijl de inhoud 600+400 m3
bedraagt. De iets uitkragende reservoirommanteling bestaat uit een constructie van 24 kolommen van gewapend beton, steeds twee ter weerszijden van de ongeveer 9,50 m hoge lichtopeningen. De kap is voor wat betreft het onderste gedeelte geconstrueerd van gewapend beton. Het bovenste gedeelte heeft een houtconstructie eindigend in een torenspits, bedekt met hout en leien. Een dubbele ingangsdeur is in de voet van de toren opgenomen. Eveneens bevindt zich daar een laagreservoir met een inhoud van 200 m3. Een rondgaande trap, aan de binnenste kolommen van de schacht, verbindt de parterre met de lekvloer onder het dubbele hoogreservoir. Van daaruit gaat een spiltrap door het centrum van het hoogreservoir naar de zolderverdieping. In de kelder zijn oorspronkelijk twee pompen opgesteld met bijbehorende electropompaggregaten.

Waardering

De watertoren uit 1927 is van algemeen belang vanwege de architectuur- en cultuurhistorische waarde als grotendeels gaaf bewaard gebleven watertoren in de stijl van de Amsterdamse School met een gewapend betonskelet en vroege toepassing van een dubbel hoogreservoir naar ontwerp van ir. B.F. van Nievelt en ir. W. Mensert. De watertoren heeft tevens stedenbouwkundige waarde vanwege de beeldbepalende situering in het landschap.