Wet dualisering

Dualisering moet politiek weer aantrekkelijk maken

De dag na de verkiezingen, op 7 maart 2002 is de "Wet Dualisering" gemeentebestuur in heel Nederland in werking getreden. Deze wet is een uitwerking van de voorstellen van de commissie Elzinga, die heeft onderzocht op welke wijze de gemeentelijke politiek nieuw leven ingeblazen kan worden.

Elzinga constateert dat door een afnemende belangstelling van de burger voor de gemeentelijke politiek de legitimiteit van het bestuur onder druk komt te staan: hoe groot is eigenlijk de achterban van het gemeentebestuur? Bovendien wordt het steeds moeilijker voor politieke partijen om burgers te interesseren voor een politieke loopbaan.

De kern van de oplossing die de commissie Elzinga voorstelt is het weer aantrekkelijk maken van de plaatselijke politiek voor de inwoners. De kern van de veranderingen is een duidelijke scheiding in de bevoegdheden van het college van burgemeester en wethouders en de gemeenteraad: het college bestuurt en de raad schept de kaders en toetst.

Om deze ontvlechting van raad en college handen en voeten te geven, moeten verschillende bestuurlijke veranderingen plaatsvinden. Een paar voorbeelden:

• Wethouders maken vanaf 7 maart 2002 geen deel meer uit van de raad of de commissies. In de raad en in de commissies mogen zij dan ook niet meer het woord voeren, tenzij ze door de voorzitter worden uitgenodigd;
• doordat wethouders geen deel meer uitmaken van de gemeenteraad, wordt het aantal raadszetels met vier uitgebreid;
• vergaande overdracht van bestuursbevoegdheden aan het college: het college neemt de uitoefening van bestuurlijke bevoegdheden voor haar rekening maar binnen de kaders die door de raad zijn vastgesteld. Op die manier kan de raad haar controlerende, kaderstellende en vertegenwoordigende functie beter waarmaken door te sturen op hoofdlijnen;
• individuele raadsleden krijgen recht op het indienen van vragen, amendementen en initiatiefvoorstellen. De ambtelijke organisatie mogen zij daarbij om ondersteuning vragen.

De veranderingen zijn bedoeld als "instrumenten" om een cultuuromslag te bereiken. Raad, college, maar ook de ambtelijke organisatie moeten zich uiteindelijk ook gaan gedragen naar de nieuwe rolverdeling.

Van de dualisering op zich gaat u als inwoner merken dat de raadsleden meer zichtbaar worden voor de burgers. Daarnaast zal de raad het college in de toekomst kritischer gaan volgen.

Door de Tijdelijke Referendumwet en het instrument Burgerinitiatief wordt aan de inwoners van de gemeente de mogelijkheid geboden om rechtstreeks invloed uit te oefenen op de besluitvorming.