09/WMO 017 mma

Aandachtspunten vanuit het cliëntenperspectief bij het aanbesteden van hulp bij het huishouden in het kader van de Wmo

Waarom meedenken over de aanbesteding van hulp bij het huishouden?

Het is belangrijk dat cliëntenorganisaties meedenken over de aanbesteding van hulp bij het huishouden. De aanbesteding legt de basis voor de contracten die de gemeenten afsluiten met aanbieders van zorg- en dienstverlening voor een bepaalde periode.

Voor de aanbesteding wordt een bestek gemaakt. In een bestek kunnen eisen en wensen apart aangeven. Aan de eisen moet een aanbieder dwingend voldoen. De wensen zijn facultatief en daarmee dus flexibel (onderhandelbaar).

Een bestek regelt zeer uitvoerig alle eisen, wensen, en afspraken. Het voert te ver om op alle punten die van belang zijn bij een bestek in te gaan. In deze aandachtspuntenlijst beperken we ons tot die punten die specifiek voor cliënten van belang zijn.

Wat is belangrijk voor de cliënt?

• deskundig en respectvol personeel;

• de mogelijkheid om het tijdstip waarop de hulp geleverd wordt in overleg vast te stellen;

• weinig wisseling personeel;

• het leven kunnen inrichten naar eigen wensen en inzichten (leefstijl);

• de mogelijkheid tot gebruik van een PGB.

Dat betekent aandacht voor:

Aandachtspunten voor de aanbesteding

Suggesties voor het programma van eisen:

1. Het organiseren en het realiseren van de zorg moet tot de core business van de aanbieder horen. De aanbieder moet verstand van de zorg hebben.

2. De aanbieder moet een AWBZ-erkende instelling zijn, omdat de huishoudelijke zorg van de Wmo zijn oorsprong vindt in de AWBZ.

3. De aanbieder moet (bereid zijn) met andere aanbieders en of organisaties die lokaal actief zijn voor burgers samen (te) werken. Dat kunnen bijvoorbeeld ook welzijnsorganisaties, vrijwilligersorganisaties of woningcorporaties zijn. Het gaat hierbij om de inbedding van de aanbieder in lokale netwerken en samenwerkingsverbanden.

4. De aanbieder moet acute hulp kunnen verlenen.

5. De aanbieder moet continuïteit kunnen garanderen in de dienstverlening en zo veel als mogelijk in 1 persoon.

6. De aanbieder moet de regionale kaart van zorg en dienstverlening goed kennen. Het gaat hierbij onder meer om de voorliggende voorzieningen van de Wmo in de regio.

7. De aanbieder moet kunnen signaleren en 'verbanden' kunnen leggen. Huishoudelijke zorg is in veel situaties het eerste stadium in een proces van toenemende zorgbehoefte. Tijdige signalering is belangrijk vanuit het oogpunt van zorgpreventie.

8. De aanbieder levert kwalitatief goede zorg en maakt dit inzichtelijk door:

Suggesties voor het programma van wensen:

1. De instelling heeft eenkwaliteitskeurmerk (bij voorkeur HKZ) of kan op een andere manier duidelijk maken hoe men voldoet aan de kwaliteitseisen.

2. De aanbieder geeft aan hoe er wordt samengewerkt met lokale en regionale organisaties op het gebied van zorg en welzijn.

3. De aanbieder geeft aan hoe de afstemming is met andere instellingen die AWBZ-zorg leveren omdat de beide soorten zorg vaak in elkaar overlopen.

4. De aanbieder ontwikkelt een aanbod voor cliënten met verschillende culturele of godsdienstige achtergronden.

5. De aanbieder geeft aan hoe de hulp zo veel als mogelijk door één en dezelfde persoon geboden kan worden.

6. Een vraag is of er ook wensen ten aanzien van bijvoorbeeld kwaliteit moeten worden meegenomen voor de mensen die gebruik maken van een PGB.

Algemene aandachtspunten bij het afsluiten van contracten door gemeenten

• De weging van de eisen en wensen kan bijvoorbeeld worden uitgedrukt in punten. De optelling van de punten bepaalt wie de gunning krijgt.

• Goedkoop is niet altijd duurkoop. De laagste prijs zegt niet per definitie iets over de kwaliteit.

• Medewerkers in de thuiszorg komen meestal uit de eigen gemeente en regio en zijn daar goed bekend. Bij de concessies in het openbaar vervoer is degene die het contract gegund krijgt verplicht ook de medewerkers over te nemen. Een dergelijke eis/wens kan ook in het bestek worden opgenomen.

• De gemeente zorgt voor een onafhankelijke klachtopvang, waarbij mediation een belangrijk instrument kan zijn.

Toetsen van dienstverlening

Het aanbesteden van zorg en hulpdiensten is een steeds terugkerende activiteit. Contracten worden afgesproken voor een bepaalde periode. Belangrijk is dat de dienstverlening getoetst wordt. Organisaties kunnen reeds gebruik maken van bestaande kwaliteitstoetsingen en systemen zoals bijvoorbeeld benchmark en de diensten van Cliënt en Kwaliteit of het HKZ-systeem. De uitkomsten van deze onderzoeken kunnen worden opgevraagd.

CliëntenBelang Utrecht kan ook ondersteuning bieden bij andere mogelijkheden om zicht op de kwaliteit van dienstverlening, zoals:

• Nieuwe klanten naar hun mening vragen (raadplegingen);

• Klanttevredenheidsonderzoek (Bij voorkeur in samenwerking tussen gemeente, aanbieder en cliëntenorganisaties);

• Signalen opvangen via lokale organisaties, afdeling informatie en Klachten van CliëntenBelang Utrecht, belangenorganisaties, etc.;

• Evaluatie van de zorg op basis van het Programma van Eisen en vooraf vastgestelde ijkpunten.

Voor vragen of ondersteuning kunt u contact opnemen met ondergetekenden.

CliëntenBelang Utrecht, het Wmo-team, Jan Achterberg, Anita Kamminga en Marjan Maarschalkerweerd,

tel 030 – 262 80 24,

email: [email protected]