Eikenprocessierups

Extra maatregelen in 2019

In 2019 zijn er weer meer eikenprocessierupsen dan in 2018. Om de plaag goed aan te kunnen, hebben we daarom in Zeist gekozen om wat extra maatregelen in te zetten:

• 4 straten preventief behandeld met een biologisch bestrijdingsmiddel;
• in mei al gestart met wegzuigen van rupsen gedurende de hele week;
• vanaf half juni ook bestrijding op zaterdagen;
• klimploeg die nesten bestrijd op moeilijk te bereiken locaties;
• maaien van bermen nadat de rupsen zijn bestreden.

Hierdoor hebben we:

• spoedeisende meldingen ook snel kunnen oppakken;
• kunnen zorgen dat het zwembad open bleef;
• minder hinder gehad bij evenementen, zoals de Avondvierdaagse, Dag der Kunsten, Ashtonia;
• kunnen zorgen dat na 2 weken bestrijden ook het Klimbos weer open kon.

Er zijn verschillende manieren om de nesten van de rups te verwijderen:

Nesten wegzuigen

In de eerste periode lopen de rupsen ’s nachts in de boom om te eten. Dan zuigen we de nesten weg tot 4 meter hoog en voeren ze af. Als er hoger in de boom nog veel rupsen zitten, komen we later hiervoor terug. Dit is de meest veilige methode waarbij geen haartjes vrijkomen.

Vanaf juli blijven de rupsen in hun nest zitten om te verpoppen. Hierdoor kunnen we dan goed alle rupsen uit de boom wegzuigen.

Biologisch bestrijdingsmiddel

We hebben dit jaar op 4 lanen eikenbomen preventief behandeld met het biologische bestrijdingsmiddel Xen-Tari. Dit  is op de Koelaan, een deel van de Blikkenburgerlaan, een deel van de Krommerijnlaan en de Panweg. Door op enkele plekken met een biologisch bestrijdingsmiddel te werken zorgen we dat we meer tijd hebben voor de reguliere bestrijding op locaties waar veel mensen komen.

Natuurlijke bestrijding

De gemeente gaat daarom de komende jaren de natuurlijke bestrijding van de eikenprocessierups onderzoeken zoals het inzetten van nestkasten voor koolmezen en door het aanplanten van soorten om natuurlijke vijanden (sluipwespen, sluipvliegen, gaasvliegen en zweefvliegen) van de eikenprocessierupsen te lokken.

In de zomermaanden maaien we in Zeist ook de bermen. Op veel locaties is dat geen probleem. Voor de locaties waar eiken staan is dit jaar gekozen om later in het jaar te maaien. Eerst gaan we er voor zorgen dat de bomen die daar staan door de bestrijder zijn behandeld.

U bent zelf verantwoordelijk voor de controle van uw eigen bomen en struiken. Als u de eikenprocessierups signaleert op uw terrein, dan dient u zelf een deskundig bedrijf in te schakelen om de rups te verwijderen.

Voor mens en dier kan de rups een plaag worden, want de brandharen van de rups kunnen gezondheidsklachten veroorzaken. Klachten die kunnen ontstaan zijn bijvoorbeeld jeuk, huiduitslag en irritatie aan ogen of luchtwegen.

• De GGD regio Utrecht geeft informatie over: de klachten, wat te doen bij klachten en hoe u problemen kunt voorkomen.
• De GGD heeft ook een aparte website met alle informatie op een rij over de eikenprocessierups.
• Op het  landelijk Kennisplatform van het ministerie van LNV kunt u ook veel vragen en antwoorden vinden over de processierups.

Bij gezondheidsklachten raden wij u aan contact op te nemen met uw huisarts of GGD regio Utrecht via telefoonnummer 030 8507879 of per e-mail via [email protected]

De eikenprocessierups is een behaarde rups die in de maanden mei tot en met augustus voorkomt. De rupsen verplaatsen zich 's nachts in groepen (in processie) om jonge eikenbladeren te eten. Bij zonsopkomst gaan ze terug in hun nest, een dicht spinsel van vervellingshuidjes, brandharen en uitwerpselen. Door de brandharen van de rupsen kunnen gezondheidsklachten ontstaan.

• De GGD heeft een aparte website met alle informatie op een rij over de eikenprocessierups.
• Op het  landelijk Kennisplatform van het ministerie van LNV kunt u ook veel vragen en antwoorden vinden over de processierups.

In Zeist planten we elk jaar verschillende soorten bomen terug, zowel inheems als uitheemse soorten. Een boomsoort is inheems als deze hier van nature voorkomt en een uitheemse soort komt van nature niet in Nederland voor. Dit doen we om voldoende diversiteit te hebben in ons bomenbestand.

Op dit moment hebben veel boomsoorten last van ziektes of plagen. Denk bijvoorbeeld aan de kastanjebloedingsziekte, de essentaksterfte, iepziekte of de massaria ziekte. Als we al deze boomsoorten zouden wegstrepen, blijft er op dit moment een hand vol boomsoorten over die (nu) resistent zijn. De eik is een inheemse boom die van oorsprong in Zeist voorkomt. Deze boomsoort heeft hier een cultuurhistorische waarde en is een beeldbepalende boomsoort in zijn formaat. Eiken zijn bekend om hun rijkdom aan insecten die kunnen voorkomen en daardoor waardevol voor de biodiversiteit. De eik heeft een lange doorlooptijd en heeft buiten de eikenprocessierups geen andere ziektes.

Bij iedere plantlocatie wordt gekeken wat de juiste soort is om aan te planten. Ruimte, grondsoort en locatie is hierbij van belang. Er kan dus gekozen worden voor het aanplanten van eiken.