Verantwoord hout stoken

Veel mensen hebben een open haard, een houtkachel of een vuurkorf en stoken deze overwegend vanwege de gezellige sfeer. Velen weten echter niet dat het stoken van hout voor omwonenden tot overlast kan leiden en effecten heeft op onze gezondheid en het milieu.

Verantwoord stoken leidt tot minder kans op het optreden van stankoverlast, schaadt het milieu niet en spaart de gezondheid van de gebruiker. Door verantwoord te stoken wordt luchtverontreiniging, rook- en geurhinder gedeeltelijk voorkomen.

In houtrook zitten fijne roetdeeltjes, schadelijke stoffen en gassen zoals stikstofoxiden en koolmonoxide. Bij het stoken met vervuild hout of bij een slecht verbrandingsproces, neemt de hoeveelheid roetdeeltjes en andere schadelijke stoffen toe.

Lokaal meer luchtverontreiniging

Een beperkt deel van de luchtverontreiniging in de vorm van roetdeeltjes wordt veroorzaakt door houtverbranding door Nederlandse huishoudens. Het aandeel van verkeer is bijvoorbeeld hoger. Dat neemt niet weg dat mensen last kunnen krijgen van de rook door houtstook. Lokaal kan de bijdrage aan luchtverontreiniging door houtverbranding namelijk wel hoger zijn. In dichtbebouwd gebied kan men er meer last van hebben, zeker mensen die al luchtwegaandoeningen hebben. Bij hen kunnen de klachten verergeren als de lucht vervuild is. Zij hoesten dan meer of worden benauwd.

Gezondheidseffecten: 3 niveaus

Houtrook heeft effect op onze gezondheid. Men kan bij inademing onderscheid maken tussen hinder, korte- en langetermijneffecten:

  1. hinder: stressklachten
  2. korte termijn: hoesten tijdens op na blootstelling aan houtrook
  3. lange termijn: kan bijdragen aan de ontwikkeling van COPD

Iedereen kan nadelige effecten van houtrook op de gezondheid ervaren. Mensen met luchtwegaandoeningen hebben extra last. Ook jonge kinderen lopen meer gezondheidsrisico’s.

Luchtkwaliteit binnenshuis

Niet alleen buiten de deur is sprake van luchtverontreiniging door houtstook. Rookgassen kunnen ook binnenshuis blijven hangen, als er bijvoorbeeld geen optimale verbranding is. Zorg daarom altijd voor voldoende aanvoer van verse lucht en laat de schoorsteen minstens eens per jaar vegen, zodat de rook zonder belemmeringen via het rookkanaal naar buiten kan.

Met deze stooktips beperkt u de negatieve effecten op milieu en gezondheid:

  1. Gebruik alleen onbehandeld hout dat ten minste 2 jaar gedroogd is. Vochtig hout brandt minder goed en zorgt voor meer uitstoot van schadelijke stoffen. Bewaar hout dus niet buiten, maar in de schuur en houd voor jezelf bij hoe lang het hout er al ligt. Vraag je houtleverancier om meer informatie.
  2. Gebruik duurzaam hout, dat is hout afkomstig uit duurzaam beheerde bossen, zoals de bossen van Staatsbosbeheer. Duurzaam hout draagt het FSC-keurmerk.
  3. Gooi nooit papier, karton, mdf (Medium Density Fibre Board), geverfd of gelijmd hout op het vuur. Bij de verbranding van vervuild of bewerkt hout krijg je luchtvervuiling.
  4. Let op de weersomstandigheden. Stook niet bij windstil of mistig weer, houtrook blijft dan langer op straat hangen. Stook ook niet als het hard waait (windkracht 5 of hoger); houtrook slaat dan direct neer.
  5. Zorg voor een optimale houtverbranding door een hoge temperatuur. In een optimaal brandende kachel zijn de vlammen heldergeel en flikkeren ze nauwelijks.
  6. Zorg voor voldoende luchttoevoer, dan brandt het vuur het beste. Zet een raampje open in de woonkamer zodat er voldoende verse lucht naar binnen kan stromen.
  7. Laat het vuur vanzelf uitbranden; door de luchttoevoer te verminderen, verbrandt het hout minder goed en ontstaan er schadelijke stoffen. Ventileer de ruimte na het stoken.
  8. Maak na elke stookbeurt de aslade schoon en laat je schoorsteen minstens een keer per jaar vegen.
  9. Stook minder! Een of twee keer per week stoken is vanzelfsprekend minder belastend voor gezondheid en milieu dan elke dag de kachel aan.
  10. Informeer eens in je buurt of mensen last hebben van jouw stookgedrag. Maak afspraken en geef mensen het gevoel dat ze bij je kunnen aankloppen als ze overlast hebben van jouw houtkachel.